Sinds enkele jaren is Richard Kofi vaste klant bij kapperszaak Eagle Hair Design, aan de Hommelsestraat in Arnhem. Voor Social Aspects #4 maakte Kofi een serie tableaus die zich afspelen in deze kapperszaak. Deze tableaus zijn een vervolg op zijn serie the Spirit of Collection, bestaande uit tekeningen van gestolen Afrikaans erfgoed uit de koloniale tijd. Voor Social Aspects maakte hij een tekening dat hij vervolgens gebruikte als protestbord. Eagle Hair Design functioneerde als een ontmoetingsplaats voor zijn imaginaire protestbeweging. Maar waarom vond dit precies plaats in een barbershop?
Op reizen zijn in Europa, West-Afrika en de Verenigde Staten waren zijn kapperservaringen overal hetzelfde: de posters aan de muur, de muziekgenres die gespeeld worden tot aan de onderwerpen die ter sprake kwamen. Dit inspireerde Kofi om werk te maken waarbij het politieke en sociale karakter de kapper centraal staat.
West-Afrikaanse kappers zijn volgens onderzoeker en fotograaf Andrew Esiebo (1978, Lagos) “publieke-intieme ruimtes”. In zijn onderzoek naar Afrikaanse kapperszaken viel hem op hoeveel persoonlijke verhalen over werk, relaties en de maatschappij uitgewisseld werden. Samen met hun klanten geven kappers vorm aan een soort collectief geheugen, dat hevig wordt beïnvloed door gedeelde politieke belangen en een soort gemeenschappelijke taal, dat een weerspiegeling is van de etnische samenstelling van het personeelsbestand en de klantenkring.
In de Verenigde Staten van Amerika waren na de afschaffing van slavernij kapperszaken één van de weinige ondernemingen die zwarte mensen zelfstandig mochten starten in het racistische politiek-economische Jim Crow systeem van die tijd. Kappers bepaalden hierdoor de economische dynamiek van hun wijken en zijn sinds die tijd belangrijke cultuurbewakers en ontmoetingsplaatsen gebleven.
Door al deze geschiedenissen lijken de kapsels maar bijzaak, maar niets is minder waar. Doordat al deze contexten aan elkaar verbonden zijn staan mooie kapsels juist voor emancipatie, collectiviteit, saamhorigheid en toch ook voor onafhankelijkheid.
Dagelijks is het druk bij Eagle Hair Design. Sommige klanten ondergaan een gehele transformatie, anderen laten zich scheren of kort even bij knippen. Vele anderen komen langs om even de gezelligheid van de kapperszaak te ervaren en te praten. Eagle Hair Design is als een alternatieve realiteit, buiten de dynamiek van de stad of je gezin. De kapperszaak is een plek waar je kunt herstellen van een zware werkweek en je klaar kunt maken voor de volgende. Het zijn plekken waar zwart-zijn even niet tegenover witheid staat, maar waar zwarte schoonheid de basis zijn voor gesprek.
In deze serie brengt Richard Kofi de sfeer van Eagle Hair Design in beeld. Hij presenteert de kapperszaak als een platform van solidariteit; een veilige omgeving en een ontmoetingsplek van artistieke, politieke, activistische en zakelijke ideeën vanuit Zwarte perspectieven.
Om dit te bewerkstelligen nodigde Kofi allerlei activisten, kunstenaars en erfgoedspecialisten uit in de kapperszaak, om met hen in gesprek te gaan over de relatie tussen museale collecties en het koloniaal verleden. In de kapperszaak projecteert een grote beamer non stop de nieuwste Caribische videoclips. Dit keer had Kofi er een samenvatting van een voetbalwedstrijd in afgespeeld: Senegal tegen Frankrijk op het WK 2002 in Zuid-Korea en Japan. In deze wedstrijd won WK debutant Senegal, van de voormalig wereldkampioen én koloniale overheerser Frankrijk. Dit bleek een uitstekende conversatie starter en sfeerbepaler.
De styling en ruimtelijke vormgeving van de fotoserie C’est l’époch is tot stand gekomen in samenwerking met de Amsterdamse kunstenares Fana Richters. De Utrechtse fotograaf Elisabetta Agyeiwaa legde de gesprekken vast op foto. Bij de presentatie hoort een soundscape ingesproken door de Britse dichter Rohan Ayinde.
Een klein voorproefje van dit project was al even te zien in Rozet, in samenwerking met Museum Arnhem, onder de titel ‘Living here for minutes now’. Dit project reist na de expositie bij Derde Wal door naar Ghana, waar Richard ook een film voor gemaakt heeft. In Ghana neemt Kofi deel aan het Chale Wote Festival in de hoofdstad Accra.
